Ferill 1107. máls. Aðrar útgáfur af skjalinu: PDF - Word Perfect.
153. löggjafarþing 2022–2023.
Þingskjal 2150 — 1107. mál.
Svar
forsætisráðherra við fyrirspurn frá Ásthildi Lóu Þórsdóttur um viðskiptareikninga við Seðlabanka Íslands.
1. Hvaða aðilar eiga viðskiptareikninga við Seðlabanka Íslands og hvernig skiptast þeir í flokka?
Þeir aðilar sem eiga viðskiptareikning samkvæmt reglum um viðskiptareikninga og vaxtalausa reikninga við Seðlabanka Íslands, nr. 1644/2022, eru:
Arion banki hf.
Indó sparisjóður hf.
Íslandsbanki hf.
Kvika banki hf.
Landsbankinn hf.
Ríkissjóður Íslands.
Sparisjóður Austurlands hf.
Sparisjóður Höfðhverfinga ses.
Sparisjóður Strandamanna ses.
Sparisjóður Suður-Þingeyinga ses.
Framangreindir aðilar flokkast í:
a. Innlend fjármálafyrirtæki sem hafa starfsleyfi sem viðskiptabanki eða sparisjóður, sbr. 1. tölul. 1. mgr. 1. gr. reglna um viðskiptareikninga og vaxtalausa reikninga við Seðlabanka Íslands, nr. 1644/2022.
b. Ríkissjóð Íslands fyrir hönd sjóða og stofnana í eigu ríkisins sem tilgreind eru í A-hluta ríkisreiknings, sbr. 50. gr. laga um opinber fjármál, nr. 123/2015.
2. Hver var meðalfjárhæð innstæðna á viðskiptareikningum við Seðlabanka Íslands í hverjum mánuði frá ársbyrjun 2021, sundurliðuð eftir flokkum reikningseigenda?
Seðlabankinn reiknar ekki sérstaklega meðalfjárhæð innstæðna á viðskiptareikningum. Seðlabankinn birtir opinberlega efnahagsreikning sinn á vefsvæði bankans. Þar má finna mánaðarlokatölur fyrir innstæður þeirra aðila sem eiga viðskiptareikning hjá Seðlabankanum, sbr. svar við 1. tölul. fyrirspurnar. Eftirfarandi tafla sýnir samantekt á mánaðarlokatölum frá ársbyrjun 2021, sundurliðað eftir flokkum reikningseigenda:
| millj. kr. dags. | Innstæður fjármálafyrirtækja á viðskiptareikningum | Innstæða ríkissjóðs á viðskiptareikningum |
| 31. jan. 2021 | 65.419 | 88.619 |
| 28. feb. 2021 | 50.796 | 119.167 |
| 31. mar. 2021 | 114.899 | 81.723 |
| 30. apr. 2021 | 77.268 | 66.741 |
| 31. maí 2021 | 112.188 | 40.936 |
| 30. jún. 2021 | 142.336 | 41.767 |
| 31. júl. 2021 | 107.294 | 47.177 |
| 31. ágú. 2021 | 72.164 | 42.797 |
| 30. sep. 2021 | 69.107 | 58.411 |
| 31. okt. 2021 | 90.271 | 58.430 |
| 30. nóv. 2021 | 48.223 | 72.712 |
| 31. des. 2021 | 79.689 | 56.468 |
| 31. jan. 2022 | 46.841 | 70.330 |
| 28. feb. 2022 | 48.196 | 91.046 |
| 31. mar. 2022 | 97.923 | 70.750 |
| 30. apr. 2022 | 91.212 | 96.594 |
| 31. maí 2022 | 58.444 | 102.942 |
| 30. jún. 2022 | 70.981 | 120.031 |
| 31. júl. 2022 | 63.956 | 72.315 |
| 31. ágú. 2022 | 77.517 | 107.987 |
| 30. sep. 2022 | 95.683 | 116.215 |
| 31. okt. 2022 | 124.207 | 81.037 |
| 30. nóv. 2022 | 85.487 | 85.519 |
| 31. des. 2022 | 82.402 | 83.571 |
| 31. jan. 2023 | 63.633 | 33.955 |
| 28. feb. 2023 | 58.850 | 81.614 |
| 31. mar. 2023 | 75.990 | 80.954 |
| 30. apr. 2023 | 64.031 | 75.523 |
| 31. maí 2023 | 59.131 | 88.518 |
3. Hver var fjárhæð greiddra vaxta til eigenda viðskiptareikninga við Seðlabanka Íslands í hverjum mánuði frá ársbyrjun 2021, sundurliðuð eftir flokkum reikningseigenda?
Eftirfarandi tafla sýnir fjárhæð greiddra vaxta til eigenda viðskiptareikninga við Seðlabanka Íslands í hverjum mánuði frá ársbyrjun 2021, sundurliðað eftir flokkum reikningseigenda, sbr. svar við fyrri tölulið:
| millj. kr. dags. |
Greiddir vextir af innstæðum fjármálafyrirtækja á viðskiptareikningum | Greiddir vextir af bundnum innlánum fjármálafyrirtækja | Greiddir vextir af innstæðum ríkissjóðs á viðskiptareikningum |
| jan. 21 | 24,7 | 56,3 | 46,0 |
| feb. 21 | 19,6 | 67,4 | 50,9 |
| mar. 21 | 26,7 | 90,2 | 47,1 |
| apr. 21 | 32,6 | 64,6 | 35,0 |
| maí. 21 | 35,9 | 89,0 | 36,8 |
| jún. 21 | 61,1 | 132,5 | 32,8 |
| júl. 21 | 68,4 | 118,9 | 30,2 |
| ágú. 21 | 67,3 | 134,8 | 34,5 |
| sep. 21 | 52,5 | 197,0 | 67,6 |
| okt. 21 | 59,7 | 181,7 | 77,6 |
| nóv. 21 | 76,5 | 231,8 | 75,6 |
| des. 21 | 102,9 | 308,9 | 113,7 |
| jan. 22 | 98,7 | 298,2 | 68,1 |
| feb. 22 | 126,9 | 294,8 | 137,8 |
| mar. 22 | 169,8 | 446,4 | 127,8 |
| apr. 22 | 163,4 | 241,9 | 241,9 |
| maí. 22 | 216,8 | 388,9 | 325,7 |
| jún. 22 | 232,3 | 557,4 | 363,2 |
| júl. 22 | 276,7 | 606,4 | 318,6 |
| ágú. 22 | 299,0 | 862,4 | 352,8 |
| sep. 22 | 288,1 | 719,3 | 421,7 |
| okt. 22 | 400,0 | 500,5 | 558,9 |
| nóv. 22 | 401,6 | 1.043,8 | 201,1 |
| des. 22 | 379,3 | 745,1 | 386,8 |
| jan. 23 | 362,7 | 842,5 | 248,5 |
| feb. 23 | 326,3 | 871,3 | 395,2 |
| mar. 23 | 373,4 | 1.200,0 | 358,9 |
| apr. 23 | 387,7 | 933,2 | 437,1 |
| maí. 23 | 391,3 | 1.353,6 | 475,5 |
4. Hver er uppruni þess fjár sem er notað til að greiða vexti til eigenda viðskiptareikninga við Seðlabanka Íslands?
Seðlabankinn greiðir vexti á innlánsreikninga við bankann.
Þá er til þess að líta að innstæður í Seðlabanka Íslands teljast seðlabankafé líkt og seðlar og mynt. Seðlabankafé er skuld Seðlabankans og kemur fram á skuldahlið efnahagsreiknings bankans. Frá fjármálahruninu árin 2008–2009 hefur staða bankakerfisins gagnvart Seðlabanka Íslands (eins og við á um fjölda annarra ríkja) einkennst af rúmri lausafjárstöðu viðskiptabanka og sparisjóða. Viðskiptabankar hafa því ekki verið háðir Seðlabankanum um lausafé nema í undantekningartilvikum. Því eru það vextir á bundnum innlánum Seðlabankans sem hafa mest áhrif á miðlun peningastefnunnar um þessar mundir en ekki vextir á lánum bankans gegn veði eins og áður. Með því að breyta vöxtum hefur Seðlabankinn áhrif á útlán bankakerfisins og eftirspurn, sem hefur áhrif á verðbólguþrýsting og vöxt peningamagns. Það hefur meiri áhrif á vöxt peningamagns en vextir bætast við innlánsstofninn.
